Fotoğraflarla SÜMERBANK'ın kuruluş öyküsü.

.

Fotoğrafları orjinal boyutta görmek için üzerlerine tıklayınız.

Rusya ve Türkiye arasında dostluk ve kardeşlik Antlaşması’nın imzalama töreni. 16 Mart 1921, Moskova. Dostluk ve Kardeşlik anlaşmasıyla,Sovyet Rusya'nın Türkiye'ye yapacağı 10 milyon altın Ruble tutarındaki maddi yardım ile askeri malzeme yardımı konusunda mutabakat sağlanıyor. Sovyet resmi verilerine göre 1920 tarihli mutabakatlar uyarınca ve 16 Mart 1921 tarihli Antlaşması’nın gereği olarak 1920-1922 yıllarında Rusya’nın Novorossiysk, Tuapse ve Batumi limanlarından Türkiye’ye 39.000 tüfek, 327 makinalı tüfek, 54 top, 63 milyon fişek, 147.000 top mermisi vs., Türkiye’nin doğu sınırlarından ise, 1918 yılında eski Rus Ordusunun bıraktığı askeri malzeme sevkediliyor. 1921 yılında “Jivoy” ve “Jutkiy” adlı iki avcı botu hibe ediliyor.

Sovyet Hükümeti, Ankara’daki iki barut fabrikasının kurulmasında yardımcı olup fişek fabrikası için gerekli teçhizat ve hammadde sağlanıyor. Bunun yanı sıra 1920 yılında Müsteşar Y.Y.Umpal-Angarskiy başkanlığındaki Sovyet diplomatik misyonu, Moskova görüşmeleri sırasında Türk tarafına vaadedilen 200,6 kilo külçe altın TBMM temsilcilerine teslim ediliyor.

Ayrıca, kimsesiz gazi çocukları için bir yetimhanenin kurulması amacıyla Trabzon’da Türk makamlarına 100.000 altın Ruble veriliyor. S.İ.Aralov Nisan 1922’de seyyar basımevi ve sinema teçhizatının alınması için Türk ordusuna 20.000 Lira hibe ediliyor. Aynı zamanda birkaç parti silah teslim ediliyor. 3 Mayıs 1922 tarihinde Sovyet Rusya’nın Ankara Temsilcisi S.İ.Aralov, 1921 Antlaşması’nın imzalanması sırasında vaadedilen 10 milyon altın Ruble tutarının son dilimi olan 3,5 milyon altın Ruble’yi Türk Hükümetine teslim ediyor.

Kurtuluş Savaşında,Konya civarında yapılan teftiş gezisi sırasında Mustafa Kemal, İsmet İnönü, Rusya büyükelçisi S.Aralov, askeri ataşe K.Zvonarev ve Azerbaycan Büyükelçisiİ. Abilov. 23 Mart 1922 Büyük Taaruz hazırlanmakta olduğu dönemde Mustafa Kemal Paşa’nın daveti üzerine Rusya Büyükelçisi S.İ.Aralov, Sovyet Askeri Ataşesi K.K.Zvonaryev ve Azerbeycan’ın ilk Temsilcisi İbrahim Abilov Kuvvay-i Milli birliklerini ziyaret ediyor. Rusya ve Azerbeycan misafirleri, piyade ve süvari tümenleri, iki ordu ve iki kolordu karargahlarını ziyaret edip Konya’daki lojistik birliklerinde incelemelerde bulunuyor ve Kuvvay-i Milli Ordusunun yıldönümü kutlamalarına katılıyorlar.

Türkiye Tarafından Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ve Türkiye Başbakanı İsmet İnönü, SSCB Tarafından SSCB’nin Türkiye’deki Büyükelçisi Y.Z.Surits’in katıldığı diplomatik bir resepsiyon. Rusya Büyükelçiliği binası, 7.11.1927. SSCB Dışişleri Halk Komiseri M.M.Litvinov’un Türkiye’yi ziyareti. M.M.Litvinov’un elinde Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Kemal Atatürk’ün portresi. Ekim 1931.

Türkiye Başbakanı İ.İnönü Leningrad’da.Solda Türkiye Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras ve SSCB’nin Türkiye Büyükelçisi Y.Z.Surits). 1932

İ.İnönü,Moskova'da (SÜMERBANK kuruluş anlaşması yapılıyor.)

Türkiye’nin Bakanlar Kurulu Başkanı Sayın İsmet İnönü’nün başkanlık ettiği Türk Hükümet heyetinin Nisan-Mayıs 1932 tarihlerinde Sovyet Birliği’ne yaptığı ziyaret hükümetlerarası ilişkilerin tarihinde özel bir rol oynamıştır. 6 Mayıs 1932’de S.S.C.B Askeri ve Deniz İşleri Halk Komiseri K.E.Voroşilov’un evinde İ.İnönü ile İ.V.Stalin arasında yapılan ikili göruşme sırasında Türkiye’ye yeni Sovyet üretimi teçhizatının alımları için 20 yıl içinde karşılıklı Türk malları sevkiyatları ile ödemeli 8 milyon ABD dolarlık kredinin tahsis edilmesi hususunda ilke sözleşmesi sağlanıyor. Açılan kredi sayesinde ve Sovyet teknolojileri yardımıyla Kayseri ve Nazilli’de ilk Türk tekstil fabrikaları inşaat ediliyor. Her ikisi de, Türkiye Başbakanı İ.İnönü tarafından ‘Sovyet sanayiinin mükemmel eserleri ve ebedi dostluğun simgesi’ olarak nitelendiriliyor...

‘Eğer Rusya’nın desteği olmasaydı yeni Türkiye’nin … istilacılar üzerindeki zaferi kıyaslanmayacak kadar çok daha büyük kayıplarla kazanılabilirdi veya belki de hiç mümkün olmazdı. Rusya Türkiye’ye hem manevi, hem de maddi yardım göstermiş ve milletimizin bu yardımı unutması suç olur.’ Mustafa Kemal Atatürk

Bilgiler, Rusya Federasyonu,Türkiye Büyük elçiliği kayıtlarından alınmıştır.