SÜMERBANK ANAHTARININ HİKAYESİ.

Sümerbank denildiğinde,hemen gözümüze anahtar şeklindeki logosu gelir. Peki Türkiyenin sanayii temellerini oluşturan bu dev kuruluşu sembolize eden güzel logoyu kim tasarlamıştır desem sorumun cevabını verebilecek kişi sayısının çok az olacağını sanıyorum. 2008 yılından beri Sümerbank konusuna vakit ayırıp araştırıyorum, doğma büyüme Sümerbanklıyım hep merak ettiğim bu sorunun cevabını  yeni öğrendim. Bu bilgi bloğumda önemli bir eksiği tamamlayacak.

Logomuzu tasarlayan ,Türkiye Kağıt sanayiisinin kurucusu mühendisi tanıyalım.

Mehmet Ali Kâğıtçı

1899 yılında Heybeliada’ da doğdu. İlköğrenimini Heybeliada' da tamamladıktan sonra orta öğrenimini İstanbul Erkek Lisesi' nde yaptı. 1922 yılında İstanbul Darülfünunu (İstanbul Üniversitesi) Fen Fakültesinden mezun olarak kimyagerlik diploması aldı. İstanbul Darülfünunu Fen Fakültesi Kimya Enstitüsünde asistanlığa başladı. 1925 yılı sonlarında kağıtçılık öğrenimi görmek üzere Almanya’ ya gitti. Almanya' da Hannoversche Papierfabriken Alfeld-Gronau fiması selüloz ve kağıt fabrikalarında çalıştı. 1926 yılında Fransa’ ya giderek buradaki selüloz, kağıt ve karton fabrikalarında işçi olarak çalıştıktan sonra Grenoble Üniversitesi Kağıtçılık Enstitüsüne kaydolan Kağıtçı, Ağustos 1927 de okulu biricilikle bitirerek “Kağıt Mühendisi” unvanını aldı.

Türkiye’ ye dönen Kağıtçı, Türk kağıt sanayisinin kurulması için çalışmalara başladı. Dönemin İş Bankası Genel Müdürü Celal Bayar’ la yaptığı görüşme sonunda kağıt fabrikasının kurulmasına karar verildi. Türkiye'de kağıt, karton, ambalaj kağıdı, gazete kağıdı ve sigara kağıdı üretecek bir fabrikanın projeleri Mehmet Ali Kağıtçı' nın yönetiminde hazırlandı. Bir süre sonra İktisat Bakanı olan Celal Bayar' ın desteğiyle İzmit Sümerbank Selüloz ve Kağıt Fabrikası' nın temeli 14 Ağustos 1934' te atıldı. Mehmet Ali Kağıtçı, fabrikanın tesisi için kuruluş hazırlıklarını yürüttü. 1936 yılında üretime başlayan fabrikanın müdürlüğüne getirildi.

1941'de o dönemki yöneticiler tarafından görevinden alındı. İstanbul Belediye Kimyahanesi Müdürlüğü'ne atandı. Bu kurumun İstanbul Hıfzıssıhha Enstitüsüne dönüşmesinden sonra da müdürlüğünü yaptı. 1945 yılından itibaren İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Fakültesinde “Kağıtçılık” dersleri vermeye başladı. 1964 yılında yaş haddinden emekliye ayrıldı. Emekliliğinde de araştırmalarını sürdürdü ve çeşitli yayınlar hazırladı.

 FOTOĞRAFI BÜYÜTMEK İÇİN ÜZERİNE TIKLAYIN

 

Yukarıdaki fotoğrafta kurucusu ve ilk genel müdürü olduğu  o zamanlar Sümerbanka bağlı olup sonradan Seka adıyla kağıt sektörünün en büyük kuruluşu olan kamu İktisadi devlet kuruluşuna bağlanan İzmit Kağıt fabrikasının önünde görülüyor. Altta ise Mehmer Ali Kağıtçının tasarlayıp çizdiği Sümerbank anahtarının ilk eskizleri görülüyor. Bu çizimler halen SEKA Kağıt Müzesi Dokümantasyon Merkezinde korunmakta.

Mühendis Mehmet Ali Kağıtçı yaptığı ilk kağıt hamuruyla Ulus gazetesi baş yazarı Fatih Rıfkı Atay ile birlikte Atatürk'e gitti ve eserini gösterdi.Atatürkten aldığı "İşte uygarlığın hamuru" iltifatı onun hayatı boyunca aldığı tek iltifat oldu. Atatürk'ün vefatından sonraki siyasi oluşumlarla arası hiç iyi olmadı. Sebep  gösterilmeden görevinden alındı. Yerine yurtdışından uzmanlar getirildi.Gelen yabancı uzmanlar ona yapılan haksızlıkları fark edip ülkelerine döndüler...

İdealist mühendis çok çaba göstermesine rağmen ülkesine yeterince hizmet edememenin kırgınlığıyla 1 Ekim 1982 yılında doğduğu Heybeli adada hayata gözlerini kapadı .  İlhan Öden.