NAZİLLİ BASMA FABRİKASININ GENEL YAPISI

Sümerbank İnşaatı bitmek üzere İtfaiye-Atölye arası

VİDEO

Orjinal NAZİLLİ KOMBİNASI Tanıtım Filmi

NAZİLLİ KOMBİNASININ GENEL YAPISI

1937 yılında Atatürk tarafından açılışı yapılan Sümerbank Nazilli Basma kombinası tüm ihtiyaçlarını kendi imkanlarıyla gerçekleştirecek şekilde planlanarak inşa edilmişti.Dışarıdan sadece hammadde ve güç santralında yakıt olarak kullanılmak üzere toz kömür alınıyordu.
Fabrika kendi elektrik ve buhar enerjisini üretip,hammaddeyi imal hale getirip satışa sunuyor,aynı zamanda makine yedek parçalarını ve mekik,masura,vurucu kol gibi sürekli kullandığı yardımcı malzemeyi de kendi üretiyordu.

Teknik detaylara girmeden kabaca anlatırsak.

1950 yılları İplik - Bobin'de işçi kızlar

DOKUMA KOMPLE USTALARI 1950 yılları

VİDEO (Basma-İplik)

VİDEO (iplik)

MENSUCAT İŞLETMESİ

Pamuğu ön işlemeden geçiren çırçır ünitesi
Pamuğu iplik haline getiren iplik ünitesi
İpliği dokumaya uygun hale getiren ihzarat bölümü
Dokuma tip ve şeklinin ayarlandığı tahar bölümü
İpliği dokuyup kumaş haline getiren dokuma
Dokunan kumaşın hatalarını kontrol edip gideren
Ham kontrol bölümü.
Yardımcı birimler
Tefe bakımı ve saraçhaneler
Koltuk (yedek parça) ambarı

VİDEO ( Basmahane)

BASMA İŞLETMESİ
Desen çizim bürosu
Çizilen deseni baskıya uygun hale getiren gravür dairesi
Desen silindirlerinin krom işlemlerinin yapıldığı bölüm.
Tekstil boyalarını hazırlayan boyahane.
Baskı işleminin yapıldığı basma işletmesi
Basılan bezi terbiye eden üniteler

Kalite kontrol ve Katlama ünitesi. (Planlama servisine bağlı)

VİDEO

(Haşıl,Tahar,Yeni Dokuma,Atölye,iplik,Basmane,Takımhane)

MAKİNA ENERJİ
Mekanik atölye (torna-freze ve talaşlı işlem yedek parça imalat)
Temerküz atölyesi (Pres-takoz,masurahane,mekikhane,teknik kont.)
Dökümhane (Model hane) (Maça bölümü)
Kaynakhane
Marangozhane
Resimhane
Demirhane
Tenekehane
Tarakhane
Ölçü ve tartı aletleri tamir birimi
Teknik kontrol
Enerji büroları.

Sümerbank'ın vurucu tim'i DOKUMA MAKİNA BAKIM PERSONELİ 1995


Dokuma Makina Bakım Futbol Takımı 1991

VİDEO

(Boya,Beyazlatma,Atölye,Basma Mak.Bakım,İplik)

Makina bakım
İplik makina bakım
Dokuma makina bakım
Basma makina bakım
İhzarat bakım
Oto tamirhanesi
Makina yağcıları

Kazan dairesi
Buhar santralı.
Türbün dairesi
Ana tablo
Kazan dairesi işletmesi
Kazan bakım
Buhar dağıtım bölümü
Kömür taşıma ve kül boşaltma birimleri
Pompa dairesi

Su santralı (fabrika ve lojmanların su ihtiyacı)
Elektrik bakım
İnşaat bakım (fabrika işletme ve lojmanların inşaat badana işleri)
Telefon santralı (fabrika dahili)

İşletme muhasebesi çalışanları 1995

İDARİ BÖLÜM
Haberleşme servisi
Muhasebe servisi
İşletme muhasebesi
Vezneler
Personel servisi
Tahakkuk servisi

VİDEO (Müdüriyet-Ambarlar)

Ticaret servisine bağlı birimler
Hammadde ambarları
Yedek parça ambarları
Kırtasiye ve sair maddeler amb.
Mamul ambarları
Gıda ambarı
Kimyasal madde ve boya amb.
Hurdalıklar
Alım servisi (Mubayaa ve Hammadde Eksperleri)
Satış servisi
Taşıma işçileri.(Hamallar)

Sosyal hizmetler
Sosyal tesislerin idaresi
(Sinema,düğün salonu,işçi ve memur lokalleri,Park bahçe)
Misafirhane
Bekar pavyonu (Bekar işçilerin barınağı)
Tren işletmesi (Gıdıgıdı)
Revir
Kreş ve çocuk yuvası
Hastane (SSK. kurulmadan önce fabrikanın kendi hastanesi vardı)
Bahçıvanlar
Banyo ve tuvaletler.
Fabrika fırını (işletme ve mensupların ekmek ihtiyacı için)
Buzhane (işletme ve mensuplara buz sağlamak için)
İşçi yemekhanesi
Memur yemekhanesi
Çamaşırhane
Odacılar,Garsonlar ve temizlik görevlileri
Sağlık personeli.
Oto Garajı
Tavla (Motorlu araçlar yaygınlaşmadan önce atlar kulanılıyordu)
Terzihane (iş elbisesi ve diğer dikim işleri)

PLANLAMA
Planlama servisi (etüd işlemleri)
Kalite kontrol merkezi
Fizik laboratuarı
Kimya laboratuarı

Eğitim uzmanlığı (Personel ve stajyer yetiştirme)

Kütüphane (Teknik ve kültürel kitaplık)

GÜVENLİK UZMANLIĞI
Fabrika güvenlik birimi
İtfaiye servisi

SÜMERSPOR'un şampiyon voleybol takımı 1990

SÜMERBANK’IN KURDUĞU – DESTEKLEDİĞİ DERNEKLER
Yardım sandığı (EKONOMA)
Ölüm yardımlaşma derneği
Sümer Camii derneği.
Sümer vakfı (Öğrencilere burs )
Sümerspor kulübü
(futbol,basketbol,boks,güreş,masatenisi,voleybol,atletizm takımları ve bu sporların yapılmasına uygun salon ve tesisler)
Bu derneklere tüm çalışanların maaşlarından kesilen aidatlarla destek veriliyordu, ayrıca bina ve diğer ihtiyaçlar fabrika tarafından karşılanıyordu.

SÜMERBANK BASMA FABRİKASI CAMİİ

SÜMER MAHALLESİ MUHTARLIK BİNASI

Sümerbank tarafından inşa edildiği kanısındayım.

SÜMERBANK'IN YAPTIĞI-DESTEKLEDİĞİ EĞİTİM KURUMLARI
Sümer ilkokulu
Sümer çocuk kütüphanesi
(Bu kuruluşlar Sümerbank mensuplarının çocuklarına hizmet içinaçılmış milli eğitime bağlı fakat her türlü araç gereç ve diğer ihtiyacıfabrika tarafından karşılanan kuruluşlardı. Sümerbank, Nazilliçevresindeki tüm kamu kuruluşlarına ve okullara aynı desteği herzaman vermiştir.)

Yazımda teknik ayrıntılara girmeden yüzeysel olarak fabrikanın anayapısını anlatmaya çalıştım.

Görüldüğü gibi neredeyse bir şehir gibi her türlü ihtiyacı düşünerekbağımsız bir kombina olarak tasarlanıp başarıyla hayata geçirilmiş,yardımcı sosyal tesis ve kuruluşlarla yapısını tamamlayıp mükemmelbir sistem oluşturmuş üstelik bunları günümüzden yetmiş yıl öncetüm imkansızlıklara rağmen yapmayı başarmışlar.İlerideki yazılarımda,kombinadan ziyade, özel birimler,bağlı dernekkuruluşlar ve eğitim kurumları hakkında ayrı ayrı başlıklar altında,anılar ve detaylarla destekli bilgiler vermeye çalışacağım.

Bilgiler bir yerlerden alıntı olmayıp gözlemlerim ve büyüklerimdenaldığım bilgiler ışığında olacak.

Dilim döndüğünce, Atatürk'ün mirasını kendi penceremdengöründüğü şekliyle yeni nesillere anlatmaya devam edeceğim.

Muhabbetle..

İlhan ÖDEN

NOT:
Elinde Nazilli Sümerbank fabrikası idari ve işletme birimlerine ait toplu personel fotoğrafı olan arkadaşlar aşağıdaki mail adresimden bana ulaştırırlarsa ilgili bölümde fotoğraflarını yayınlarım.
ilhanoden@hotmail.com