ARMÜR

 

Armür: dokuma tezgahlarında, çözgü ipliklerinin bağlı olduğu çerçeveleri, ayarlanan düzen içerisinde hareket ettirerek kumaş üzerinde üretim boyunca aynı geometrik desenleri oluşturan mekanizmaya denir. Armürün tamburu üzerine silindirik delikli kart takılır (desen kartonu) tambur döndükçe deliklere düşen iğneler, kolları, kollar da, çözgü ipliklerinin geçtiği çerçeveleri harekete geçirir, istenen örgüyü oluştururdu. Karatka Northtrop (Armürlü) Rus tezgahlarında ise aynı iş, zincirle bağlanan ahşap desen kartonu üzerindeki deliklere tırnaklar çakılarak yapılırdı.

Bilgisayar öncesi dönemin otomasyon parçaları böyle basit ama işlevsel şeylerdi. Bunlara 19. yüzyılın bir çeşit ilkel kodlama, basit bilgisayar kontrol sistemi diyebiliriz.

Bu teknik konuları sıradan işçiler bilmez. Bazen bilgisayarlar saçmalamaya, yapmaması gereken şeyler yapmaya başlar, anlayanlar "virüs girmiş derler" gerekeni yaparlar. Yukarıda yazdığım sistemler de bazen saçmalamaya, hatalı dokuma yapmaya başlardı. Tezgahı durdurur armürü kontrol ederdik. Bazen küçük bir pamuk, bazen bir iplik parçası, bazen de bir süpürge teli... Bizim virüsümüz de bunlardı. Bazı kişiler vardır 25 sene çalışır, 25 yıl aynı işi yapar başka bir şey öğrenmeden, kendinden bir şeyler katmadan emekli olur gider. Biz çok şükür o kişilerden olmadık, işimizi hakkıyla yapmak için ne görev verilirse, hep daha iyi yapmak, aldığımız paranın hakkını vermek için, öğrenme çabasında olduk, emek verdik, kafa yorduk. Hala çalışmaya devam ediyoruz. Sevgiyle kalın. İlhan Öden